Strijdkroniek 12 juli 2021: voor Pride in Georgië, tegen Olympics in Japan

maandag 12 juli 2021

Een bescheiden Strijdkroniek. Veel andere dingen te doen intussen, dus weinig tijd. Maar de strijd is weer eens niet met vakantie, de kroniek ook niet helemaal , ook al sluit ik een korte onderbreking de komende weken niet helemaal uit. Hoe dan ook, twee (reeksen van) gebeurtenissen in beeld.

  • Georgië: Pride, geweld en protest
  • Japan: protest tegen superspreaders-Olympics

Georgië: Pride, geweld en protest

Een opmerkelijke, schokkende maar uiteindelijk hoopgevende gebeurtenissen vond afgelopen week plaats in Tbilisi, de hoofdstad van Georgië, in de Kaukasus.

Het begon op 5 juli 2021. Op die maandag zag Tbilisi Pride zich genoodzaakt de Pride-demonstratie af te blazen. Pride, de jaarlijkse internationale viering van de strijd voor LGBTQ+ -emancipatie, werd in Georgië vanaf 2019 weer publiekelijk gevierd, nadat in 2013 een reactionaire menigte onder aanvoering van een Orthodoxe priester de Pride ondergronds had helpen jagen.(1) Ook in 2019 werden deelnemers trouwens door reactionairen belaagd en de halve stad door gejaagd.(2)

Maar dit jaar werd de poging tot Pride-viering wederom met grof geweld aangevallen. Homohaters en aanverwante reactionairen vielen het hoofdkwartier van Tbilise Pride aan, molesteerden LBGTQ-plus mensen, journalisten en cameralieden en ‘iedereen met een wat alternatief uiterlijk’, zoals Hans Verhoeven het formuleert. Verhoeven is ambassadeur van Pride Amsterdam en was in die hoedanigheid bij de gebeurtenissen in Tbilisi. Hij vertelde hoe hij en organisatoren keer op keer moesten vluchten voor aanvallers. ‘Samen met de organisatie zit ik inmiddels in het vijfde safehouse waarvan de locaties steeds bekend raken. We moesten zelfs vluchten uit het VN-gebouw’ Wie op politiebescherming rekende of hoopte, kwam bedrogen uit. Tblisi Pride stelde: ‘De autoriteiten hebben de veiligheid van de gemeenschap en onze supporters niet gewaarborgd. We kunnen niet straten vol mensen op gaan, die gesteund worden door de autoriteiten en het patriarchaat’. Met ‘patriarchaat’ is hier de hiërarchie van de Orthodoxe Kerk bedoeld.(3)

De houding van de overheid bleek uit uitspraken. ‘Ongepast’ was de Pride-manifestatie volgens Garibashvili premier van het land. ‘Het Georgische ministerie van Binnenlandse zaken zei ook dat de optocht niet door mocht gaan”, aldus ene plaatselijke nieuwszender, en verwees naar het gevaar van tegenacties.(4) Het klassieke smoesje tegen emancipatorische en linkse protesten: er zijn tegenstanders op de been, er dreigt geweld, dus jullie mogen niet. We kennen dat van veel dichter bij huis. Intussen had de politie wel 3200 agenten klaargezet.(5) Die pakten ook wel een handjevol aanvallers op, maar de Pride echt beschermen deden ze niet.

De uitkomst van dit alles was: tientallen gewonden, en een Pride die onder deze gewelddadige druk werd afgeblazen. Treurig, maar vooral ook woestmakend. Maar opvallend snel kwam er een tegenreactie op gang. ‘Op 6 juli hielden duizenden een stille samenkomst voor het [parlement om het geweld aan de kaak te stellen en steun te betuigen aan de gewonde journalisten’. Demonstranten hadden EU-vlaggen bij zich, een weerspiegeling van liberale illusies. Maar ze droegen ook regenboogvlaggen, en daar staken ze dus hun nek mee uit. Deze keer vormde de politie een beschermend cordon. Tegenstanders van de manifestatie mochten pas naderhand het terrein op.(6)De autoriteiten hadden kennelijk geen zin in meer gezichtsverlies. Westerse regeringen en instanties, tot en met de NAVO, hadden het geweld van de dag ervoor stevig veroordeeld. Voor een land dat de NAVO in wil en Westerse steun zoekt, is dat natuurlijk onhandig.

Die gewonde journalisten trouwens, dat waren er maar liefst vijftig. Een cameraman van een Georgische zender, Alexander (ook wel Lesjko) Lasjkavara, overleed binnen een week nadat hij bij de reactionaire aanval op Pride zwaar gewond was geraakt, naar het ziekenhuis was gebracht maar daar ook weer uit mocht om thuis te herstellen. Het is zeer aannemelijk dat die verwondingen hem toch fataal zijn geworden. De anti-LGBTQ-menigte heeft dus een doodgeslagen. Daar kwam ook weer een mooie reactie op: ‘In de Georgische hoofdstad Tbilisi hebben duizenden mensen gedemonstreerd na de gewelddadige dood van cameraman Alexander Lasjkavara. De betogers eisten het terugtreden van premier Garibasjvili en minister van Binnenlandse zaken.’(7) Precies van de twee mensen die met hun vijandige houding tegenover de Pride-optocht het geweld in de hand werkten waar de cameraman en vele anderen slachtoffer van werden.

Het geweld tegen LGBTQ+-mensen, hun supporters en tegen mensen van de media is schokkend. Maar de bereidheid van grote aantallen mensen om daar gezamenlijk tegen te protesteren op straat, geeft moed. Hopelijk weten deelnemers aan de straatprotesten kritische afstand weten te bewaren of veroveren tot de valse supporters in regeringskantoren in Westerse hoofdsteden – voor wie Georgië gewoon een potentieel stuk invloedssfeer is, en LGBTQ+-rechten een ideologisch marketingtrucje. De aandacht in Westerse media voor de reeks gebeurtenissen is opvallend. Maar dat is natuurlijk nog niet automatisch een reden voor een anarchist om die gebeurtenissen verder maar te negeren. Vandaar dus ook het bovenstaande.

Japan: Protest tegen superspreaders-Olympics

Een enkel kort ander bericht, uit Japan. Daar zijn de Olympische Spelen in aantocht, terwijl het virus om zich heen grijpt. Er is al besloten dat er geen publiek op de tribunes mag. Wat de aardigheid dan nog is, is me een raadsel, behalve dan natuurlijk voor sponsors en investeerders die zich het feestje niet willen laten ontzeggen. Er is al een veel getekende petitie rond gegaan om het hele feest af te blazen: het is gewoon te riskant. Dat blijkt niet genoeg. Dus is er nu een, op zichzelf kleine maar veelbetekenende, straatactie geweest, op de stoep van het tijdelijke huis van IOC-baas Thomas Bach. ‘Tientallen mensen’ deden mee zo schrijft Nu.nl bij de video die de site er van heeft geplaatst.(9)

Je kunt in Nederland natuurlijk heel geringschattend doen over de omvang van het protest. Maar zolang in Nederland de protesten tegen het opengooien van horeca en discotheken niet opvallend veel groter zijn geweest, is zulke geringschatting misplaatst. Die Japanners liggen vooralsnog ruimschoots voor in kritisch en activistisch bewustzijn en initiatief tegenover de onverantwoordelijke politiek die een levensgevaarlijke Olympische Spelen ruimte geeft. Hetzelfde soort onverantwoordelijkheid heeft in Nederland de besmettingscijfers in no time van 600 naar boven de 10.000 weten op te stuwen. Waar is het protest tegen Rutte en De Jonge die ons aan het virus uitleveren, vele duizenden mensen de ziekte in drijven, vele honderden aan Long COVID blootstellen op opnieuw mensen de dood in jagen? Waar is het protest tegen dit moorddadig beleid? Al is het maar van enkele tientallen mensen?

Noten:

1 Andrew Roth, ‘Tbilisi Pride march cancelled after far-right attack on headquarters’, The Guardian, 5 juli 2021, https://www.theguardian.com/world/2021/jul/05/georgia-lgbtq-activists-cancel-tbilisi-pride-march-after-violence

2 ‘Pride-optocht Georgië afgeblazen na bestorming lhbti-kantoor’, NOS, 5 juli 2021, https://nos.nl/artikel/2388049-pride-optocht-georgie-afgeblazen-na-bestorming-lhbti-kantoor

3 ‘Pride-optocht Georgië afgeblazen na bestorming lhbti-kantoor’, NOS, 5 juli 2021, https://nos.nl/artikel/2388049-pride-optocht-georgie-afgeblazen-na-bestorming-lhbti-kantoor

4 ‘Pride-optocht Georgie afgeblazen na bestorming lhbti-kantoor’, NOS, 5 juli 2021, https://nos.nl/artikel/2388049-pride-optocht-georgie-afgeblazen-na-bestorming-lhbti-kantoor

5 Umberto Bacchi, ‘ “We are winning” says Georgia’s LGBT+ Pride organizer after violence’, Openly, 9 juli 2021, https://www.openlynews.com/i/?id=71d26d75-5905-4693-af20-a9f85e158b42

6 ‘“Cannot be excused”: Thousands Rally In Georgia To Denounce Anti-LGBT-violence”, Radio Free Europe/Radio Liberty, 7 juli 2021, https://www.rferl.org/a/georgia-lgbt-rally-pride/31345470.html

7 ‘Georgische cameraman die gewond raakte bij bestorming lhbti-kantoor overleden’, NOS, 11 juli 2021, https://nos.nl/artikel/2388885-georgische-cameraman-die-gewond-raakt-bij-bestorming-lhbti-kantoor-overleden

8 ‘Duizenden Georgiërs de straat op na door cameraman’, NOS, 11 juli 2021, https://nos.nl/artikel/2388947-duizenden-georgiers-de-straat-op-na-dood-cameraman

9 ‘Demonstranten verzamelen zich voor hotel IOC-baas in Tokio’, Nu.nl, 10 juli 2021, https://www.nu.nl/288085/video/demonstranten-verzamelen-zich-voor-hotel-ioc-baas-bach-in-tokio.html

Peter Storm